Konferencje

Z przedmowy do monografii przedkonferencyjnej

Oddawana do rąk Czytelników publikacja jest efektem dyskusji toczącej się nieprzerwanie od bez mała trzech dekad w środowiskach osób zajmujących się zarówno ubezpieczeniami w teorii, jak i praktykom dostrzegającym potrzebę doskonalenia, bądź zmian w istotnych dla gospodarki obszarach. W przekonaniu twórców - a więc zarówno autorów, jak i redaktorów - książka wychodzi naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom środowisk zajmujących się wieloma aspektami zarządzania ryzykiem z wykorzystaniem ubezpieczeń, tak w życiu gospodarczym jak i prywatnym. Zabieramy również głos w dyskusji na temat kierunków i możliwych rozwiązań w dostosowywaniu zabezpieczenia emerytalnego do zmieniających się warunków demograficznych, ekonomicznych i gospodarczych. 

Monografia została podzielona na cztery obszerne bloki tematyczne, zawierające teksty z obszarów dotyczących zagadnień rynku ubezpieczeń, ubezpieczeń majątkowych i osobowych,  innowacji w ubezpieczeniach oraz zabezpieczenia emerytalnego. Są wśród nich teksty przygotowane przez autorów z polskich środowisk naukowych, z uniwersytetów Ukrainy i Rosji, a obok tego zamieszczono opinie praktyków, co dodatkowo wzbogaca prezentowaną monografię, dając Czytelnikowi szansę zapoznania się z aktualną sytuacją panującą na rynku ubezpieczeń.

Z przedmowy do wydawnictwa konferencyjnego

Niniejsza publikacja jest rezultatem jednej z wielu dyskusji toczących się w środowiskach osób zajmujących się ubezpieczeniami w teorii, jak i głosów praktyków dostrzegających potrzebę doskonalenia bądź zmian w istotnych dla gospodarki obszarach.

W przekonaniu autorów i redaktorów książka wychodzi naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom środowisk zajmujących się zagadnieniami zarządzania ryzykiem z wykorzystaniem ubezpieczeń. Stanowi również głos w dyskusji na temat kierunków i możliwych rozwiązań w dostosowywaniu zabezpieczenia emerytalnego do zmieniających się warunków demograficznych, ekonomicznych i gospodarczych.

Całość książki została podzielona na cztery obszerne bloki tematyczne, skupiające teksty wokół problematyki: zarządzania ryzykiem, wybranych zagadnień rynku ubezpieczeń, ubezpieczeń majątkowych i osobowych oraz zabezpieczenia emerytalnego. Część tekstów została przygotowana przez autorów z Ukrainy i Rosji, co dodatkowo wzbogaca prezentowaną monografię, dając Czytelnikowi szansę zapoznania się - z pierwszej ręki - z aktualną sytuacją panującą na rynku ubezpieczeń w tych krajach.

Z przedmowy do wydawnictwa konferencyjnego

Niniejsza publikacja obejmuje rezultaty prac prowadzonych w wielu ośrodkach naukowych i jest plonem II Krakowskiej Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Ubezpieczenia w państwach europejskich. Zagadnienia ekonomiczno-prawne” zorganizowanej w dniach 28 – 29 listopada 2013 roku przez Katedrę Prawa oraz  Katedrę Zarządzania Ryzykiem i Ubezpieczeń Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Jest to jeden z dwóch tomów wydawnictwa pokonferencyjnego, obejmujący kwestie ekonomiczne. Zagadnienia prawne przedstawiono w oddzielnej publikacji.

W tematyce prac publikowanych w niniejszej pozycji daje się zauważyć wyraźna zmiana w stosunku do wydawnictwa będącego plonem poprzedniej konferencji z tego cyklu. Tym razem dominują zagadnienia związane z rozwojem rynku ubezpieczeniowego: w aspekcie nowych sposobów i obszarów wykorzystania ubezpieczeń gospodarczych w zarządzaniu ryzykiem, w tym w zarządzaniu ryzykiem katastroficznym, nowych produktów ubezpieczeniowych oraz zmian w systemie zabezpieczenia kapitałowego i nadzoru nad działalnością zakładów ubezpieczeń. Świadczy to o tym, że rynek ubezpieczeń gospodarczych w Polsce ma już za sobą główny etap dostosowywania się do warunków gospodarki rynkowej i konkurencji międzynarodowej, osiągnął stopień dojrzałości, na poziomie którego dla dalszego rozwoju niezbędne jest uruchomienie nowych mechanizmów, a rozwój ilościowy musi być ściśle powiązany ze wzrostem jakości świadczonych usług i coraz lepszym dostosowaniem oferty do ciągle zmieniających się potrzeb i coraz wyższych wymagań potencjalnych klientów.

W wyżej opisanym zakresie tematycznym mieszczą się także prace publikowane w niniejszym opracowaniu przez naukowców z Ukrainy. Dają one aktualny, wieloaspektowy obraz stanu ukraińskiego rynku ubezpieczeniowego i oraz zawierają analizę najważniejszych problemów i wskazują główne czynniki warunkujące jego dalszy rozwój. Także publikowane prace z zakresu ubezpieczenia społecznego dotyczą bardzo aktualnych i nabrzmiałych problemów systemu emerytalno-rentowego.

Podsumowując, należy stwierdzić, że przekazywana w ręce czytelników publikacja obejmuje aktualną problematykę z szerokiego zakresu ubezpieczeń gospodarczych oraz wybranych, najbardziej istotnych obecnie zagadnień z zakresu powszechnego ubezpieczenia społecznego. Stanowić może ona cenne źródło wiedzy zarówno dla ludzi nauki jak i praktyków z dziedziny ubezpieczeń, a także samorządowców i pracowników różnego rodzaju organów administracji i instytucji publicznych uczestniczących w kształtowaniu prawa i kreowaniu świadomości i postaw obywateli  w zakresie ubezpieczeń, tak gospodarczych jak i społecznych. Mamy nadzieję, że spotka się ona z żywym i życzliwym, choć nie pozbawionym krytycznego osądu, spojrzeniem czytelników.

Z przedmowy do wydawnictwa konferencyjnego
Ostatnią dekadę XX wieku i pierwszą XXI wieku cechuje szybki ilościowy i jakościowy rozwój rynków ubezpieczeń, będący głównie konsekwencją transformacji całej gospodarki, a przede wszystkim nadrabiania kilkudziesięcioletnich opóźnień, które ujawniły się w sposób szczególny po urynkowieniu i otwarciu sektora ubezpieczeń gospodarczych dla zagranicznych inwestorów.

W wyniku intensyfikacji przemian, jak również dzięki przystąpieniu Polski – w maju 2004 roku – wraz z dziesięcioma innymi krajami do UE, polski rynek ubezpieczeń wszedł w kolejną fazę rozwoju, w której dominują procesy dostosowawcze oraz zjawiska i tendencje charakterystyczne dla wysoko rozwiniętych rynków ubezpieczeń. Analiza związanych z tym zagadnień wymaga dokładniejszego niż wcześniej podejścia, spojrzenia wielokierunkowego i uwzględnienia procesów globalizacyjnych.

Głównym celem oddawanej do rąk Czytelnika monografii jest ukazanie problematyki ubezpieczeniowej w tej szerokiej perspektywie, uwzględniającej wszystkie obszary rynku od ogólnego problemu zarządzania ryzykiem, poprzez szczegółowe zagadnienia dotyczące ubezpieczeń majątkowych, życiowych i chorobowych, a szczególnie zdrowotnych, do rosnącego znaczenia i zakresu ubezpieczeń emerytalnych.

Niniejsze opracowanie ze względu na szeroki zakres problematyki obejmuje jedynie wybrane ekonomiczne aspekty działalności ubezpieczeniowej, a zagadnieniom prawnym ubezpieczeń poświęcona została część druga publikacji.

Składające się na poniższą publikację teksty to wynik badań autorów z wielu środowisk naukowych, których celem była analiza i ocena obserwowanych procesów zmian. Rezultaty ich prac, wnioski, prognozy i sugerowane kierunki dalszych badań poddano żywej dyskusji w czasie obrad I Krakowskiej Międzynarodowej Konferencji Naukowej "Ubezpieczenia w państwach europejskich. Zagadnienia ekonomiczno-prawne" zorganizowanej w dniach 24–25 listopada 2011 roku przez Katedrę Prawa oraz Katedrę Ubezpieczeń Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Z przedmowy do wydawnictwa konferencyjnego
W wyniku intensywnych przemian i dzięki przystąpieniu kolejnych dziesięciu krajów do UE rynek ubezpieczeń wszedł w nową fazę rozwoju, w której dominują zjawiska i tendencje charakterystyczne także dla innych rynków ubezpieczeń, w tym również krajów wysokorozwiniętych. Analiza związanych z tym zagadnień wymaga innego, szerszego niż wcześniej podejścia, spojrzenia wielokierunkowego i uwzględnienia procesów globalizacyjnych.

Wzajemne poznanie wieloletnich doświadczeń, ich ocena z punktu widzenia dotychczasowych efektów oraz możliwości wykorzystania w dalszych działaniach dla zintensyfikowania rozwoju i dalszego unowocześniania rynku ubezpieczeń gospodarczych jest bardzo pożądane, a nawet konieczne. Celowi temu służyła zorganizowana po raz kolejny przez Katedrę Ubezpieczeń UEK IV Międzynarodowa Konferencja Naukowa.

Przewodnim celem Konferencji było ukazanie problematyki ubezpieczeniowej w szerokiej perspektywie uwzględniającej także obserwowane konsekwencje globalnego kryzysu finansowego.

Proces likwidowania różnic między rynkami ubezpieczeniowymi krajów Europy Środkowej i Wschodniej i rynkami krajów wysokorozwiniętych niewątpliwie trwać będzie jeszcze wiele lat, nie tylko z uwagi na ciągle duże różnice w rozwoju gospodarczym i społecznym, lecz także w takich obszarach jak ogólna wiedza ekonomiczna i świadomość ubezpieczeniowa społeczeństw, doświadczenia, tradycja czy nawet nawyki. Zatem dalsza wymiana doświadczeń i wspólne wypracowywanie kierunków działań i konkretnych rozwiązań przez przedstawicieli środowisk naukowych i praktyków z krajów regionu Europy Środkowej i Wschodniej niewątpliwie będzie potrzebna. Platformą temu służącą będzie kolejna konferencja naukowa zaplanowana na 2011 r.

Z przedmowy do wydawnictwa konferencyjnego
W wyniku intensywnych przemian, następujących w warunkach poszerzenia Unii Europejskiej o grupę krajów z Europy Środkowej i Wschodniej, rynek ubezpieczeń wszedł w nową fazę rozwoju, w której nasilają się zjawiska i tendencje charakterystyczne dla innych rynków ubezpieczeń, w tym także krajów wysoko rozwiniętych. Analiza związanych z tym zagadnień wymaga szerokiego spojrzenia, podejścia wielokierunkowego i uwzględnienia złożoności omawianych procesów.

Zaprezentowane referaty obejmowały wiele problemów, kwestii i aspektów, analizowanych z różnych punktów widzenia i pod różnym kątem. Wielowątkowość zaprezentowanych zagadnień sprawia, że całość stała się interesującym źródłem wiedzy i inspiracji dla wszystkich, którzy poprzez pracę naukową lub zawodowo są związani z ubezpieczeniami gospodarczymi, także w ujęciu szerszym – ponadnarodowym.

Zawarte w wydawnictwie pokonferencyjnym teksty są efektem pracy reprezentantów wielu środowisk naukowych, a przedstawione kwestie stały się przedmiotem szerokiej dyskusji w czasie obrad III Międzynarodowej Konferencji Naukowej zorganizowanej przez Katedrę Ubezpieczeń UEK w grudniu 2007 r.

Niesłabnące zainteresowanie problemami związanymi z rozwojem rynków ubezpieczeń Europy Środkowej i Wschodniej daje nadzieję na kontynuację w latach następnych debat naukowych toczonych w gronie specjalistów ze środowisk naukowych krajów tego regionu.

Z przedmowy do wydawnictwa konferencyjnego
W krajach Europy Środkowej i Wschodniej już od kilkunastu lat obserwujemy procesy głębokich przemian rynku ubezpieczeń. W większości krajów tego regionu wprowadzane są zmiany prawne przejawiające się z jednej strony w liberalizacji i deregulacji rynków krajowych, z drugiej zaś w ujednolicaniu zasad funkcjonowania zgodnie z rozwiązaniami przyjętymi i obowiązującymi w Unii Europejskiej.

Zauważalne zmiany – choć nie tak szybkie, jak się tego spodziewano w początkach okresu transformacji – następują w postawach społeczeństwa byłego bloku socjalistycznego, choć nadal istotna część obywateli w małym stopniu uświadamia sobie potrzebę uwzględnienia wielorakich ubezpieczeń w swej działalności gospodarczej i wydatkach budżetów rodzinnych. Tak jak i w poprzedniej dekadzie, decyduje o tym w dużej mierze populistyczna polityka państwa, ale ponadto wiele czynników gospodarczych i społecznych.

W badanych gospodarkach krajów Europy Środkowej i Wschodniej kroczących drogą od gospodarki scentralizowanej do rynkowej zastosowano wiele oryginalnych, choć nie zawsze lub nie w pełni skutecznych, rozwiązań. Tematem wystąpień uczestników konferencji stały się kilkunastoletnie doświadczenia, ich ocena z punktu widzenia dotychczasowych efektów oraz możliwości wykorzystania w dalszych działaniach dla zintensyfikowania rozwoju i dalszego unowocześniania rynku ubezpieczeń, stanowiących cenne źródło wiedzy głównie z zakresu prawnych, finansowych i instytucjonalnych aspektów rozwoju rynku ubezpieczeń, na obszarze Czech, Litwy, Słowacji, Polski i Ukrainy. Omówiono także istotne aspekty rynku ubezpieczeń w Polsce, tak w obszarze ubezpieczeń osobowych, jak i majątkowych oraz kwestie dotyczące konsumentów usług ubezpieczeniowych i pośrednictwa ubezpieczeniowego. Nie pominięto też kwestii tak istotnych, jak zagadnienia ubezpieczeń ryzyka katastrofy oraz zagadnienia z ubezpieczeń społecznych.

Zdaniem uczestników Konferencji, "obrady, dyskusja plenarna oraz rozmowy w trakcie konferencji, a tym samym teksty zamieszczone w publikacji przyczyniły się do realizacji głównego celu, jakim jest identyfikacja kierunków i określenie priorytetów działań związanych z rozwojem rynków Europy Środkowej i Wschodniej, mając na uwadze proces tworzenia jednolitego rynku ubezpieczeń w zjednoczonej Europie, jako wytycznych procesu globalizacji "w głąb"".

Z przedmowy do wydawnictwa konferencyjnego:
Przemiany następujące od początku lat dziewięćdziesiątych XX w. w gospodarkach krajów Europy Środkowej i Wschodniej dotyczą również rynku ubezpieczeniowego. Jednakże, pomimo czynionych wysiłków i następujących w ich efekcie istotnych zmian, po kilkunastu latach rynek ubezpieczeń gospodarczych w tych krajach w mniejszym lub większym stopniu wciąż pozostaje w tyle za systemami gospodarek zachodnich.

Również i społeczeństwa krajów Europy Środkowej i Wschodniej – w swej decydującej większości – w małym stopniu uświadamiają sobie i doceniają potrzebę uwzględnienia ubezpieczeń w swej działalności gospodarczej i wydatkach z budżetów rodzinnych. W każdym z krajów wymienionego regionu, choć sytuacja wyjściowa była bardzo podobna, procesy transformacji rynków ubezpieczeniowych przebiegały w sposób odmienny. Decydowało o tym szereg czynników gospodarczych, społecznych i politycznych. Dochodzenie do analogicznych w zamiarze celów odbywało się w różnym czasie i przy wykorzystaniu różnych mechanizmów prawnych i gospodarczych. W każdym z państw na drodze od gospodarki scentralizowanej do rynkowej zastosowano szereg oryginalnych, choć nie zawsze , lub nie w pełni, skutecznych rozwiązań, popełniono pewne błędy, lecz jednak w znaczącym stopniu zrealizowano zamierzone cele.

Wzajemne poznanie kilkunastoletnich doświadczeń, ich ocena z punktu widzenia dotychczasowych efektów oraz możliwości wykorzystania w dalszych działaniach dla zintensyfikowania rozwoju i dalszego unowocześniania rynku ubezpieczeń gospodarczych wydaje się bardzo pożądane, a nawet konieczne. Celowi temu służyć miała zorganizowana w październiku 2003 r. przez Katedrę Ubezpieczeń Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie międzynarodowa konferencja naukowa nt.: „Rozwój rynków ubezpieczeniowych w krajach Europy Środkowej i Wschodniej”. Wzięli w niej udział przedstawiciele ośrodków akademickich z Czech, Kazachstanu, Litwy, Rosji, Słowacji, Ukrainy i Polski, a także praktycy z polskich towarzystw i instytucji ubezpieczeniowych.

Wydana w trakcie konferencji publikacja jest plonem wymiany poglądów w trakcie dwudniowej dyskusji merytorycznej podczas tej konferencji i odzwierciedla opinie jej uczestników w odniesieniu do problematyki związanej z rozwojem rynku ubezpieczeń gospodarczych w ich krajach macierzystych.